Gjalpë bajamesh apo kikiriku, cili është më i shëndetshëm?
Ndryshe nga sa mund të mendoni, yndyrnat janë thelbësore për një dietë të shëndetshme dhe një trup të shëndetshëm.
Yndyrnat e shëndetshme sigurojnë energji, ndihmojnë në absorbimin e vitaminave dhe mbështesin trurin, hormonet dhe qelizat në tërësi. Është e qartë se yndyrat duhet të jenë pjesë e dietës sonë, edhe pse jo të gjitha janë të njëjta. Gjalpi është një shembull i përsosur i këtij dallimi.
Gjalpi nuk duhet të konsiderohet si një ushqim “i keq”. Edhe gjalpi i verdhë, qumështor mund të jetë i shëndetshëm në moderim (nëse e teproni, mund të kontribuojë në sëmundjet e zemrës). Gjalpët e arrave janë jashtëzakonisht të njohura dhe të lehta për t’u ngrënë. Ekziston një version për pothuajse çdo arrë (gjalpi i kikirikut mund të jetë “origjinali”, por gjalpi i bajameve, gjalpi i shqemeve dhe gjalpi i lulediellit janë jashtëzakonisht të njohura). Megjithatë, një pyetje mbetet: cila është më e shëndetshme?
Le të shohim dy opsionet më të njohura.
Nga pikëpamja ushqimore, si gjalpi i bajames ashtu edhe ai i kikirikut kanë një sasi të ngjashme kalorish, proteinash, karbohidratesh, kaliumi dhe zinku për racion. Megjithatë, përtej këtyre, ka një fitues të qartë. Gjalpi i bajames ka më shumë fibra, vitaminë E (i mirë për sistemin imunitar), magnez (për gjumë të mirë), hekur dhe kalcium. Gjithashtu, edhe pse të dyja janë të larta në yndyrna të pangopura, yndyra e shëndetshme që lidhet me rrezikun e reduktuar të sëmundjeve të zemrës dhe kontrollin më të mirë të glicemisë, dy lugë gjelle gjalpë bajame përmbajnë 25% më shumë përqendrim të yndyrës së pangopur se sa e njëjta sasi gjalpë kikiriku.
Përveç kësaj, i njëjti servim i gjalpit të kikirikut ka dy herë më shumë yndyrë të ngopur (ato që padyshim dëmtojnë zemrën) sesa gjalpi i bajames. Prandaj, gjalpi i bajames është zgjedhja më e shëndetshme në përgjithësi, veçanërisht kur bëhet fjalë për shëndetin kardiovaskular.